Jak założyć stowarzyszenie?

Stowarzyszenie to jedna z najpopularniejszych form organizacji pozarządowej w Polsce. Aby je założyć, należy spełnić szereg wymogów formalnych i przejść proces rejestracji. A więc, jak krok po kroku założyć stowarzyszenie rejestrowe i zarejestrować je w KRS zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa?

Czym jest stowarzyszenie rejestrowe?

Stowarzyszenie rejestrowe to organizacja społeczna posiadająca osobowość prawną, która jest wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego. Oznacza to, że może występować w obrocie prawnym, nabywać prawa, zaciągać zobowiązania majątkowe, a także prowadzić działalność, w tym działalność odpłatną pożytku publicznego oraz działalność gospodarczą, jeśli przewidziano ją w statucie.

Założenie stowarzyszenia rejestrowego wymaga spełnienia określonych wymagań. Między innymi dotyczą one przeprowadzenia zebrania założycielskiego i przyjęcia statutu stowarzyszenia. Członkami założycielami stowarzyszenia musi być co najmniej 7 osób, które posiadają    pełną zdolność do czynności  prawnych, oraz obywatelstwo polskie. Osoby te  nie mogą być  pozbawione praw publicznych.

Po zarejestrowaniu w KRS stowarzyszenie nabywa osobowość prawną i może działać jako podmiot samodzielny, także w ramach jednostki organizacyjnej stowarzyszenia.

Jak założyć stowarzyszenie bez działalności gospodarczej?

Proces zakładania stowarzyszenia bez działalności gospodarczej jest prostszy, ponieważ nie wymaga dodatkowych zapisów w statucie ani spełniania wymagań przewidzianych dla przedsiębiorców. Aby założyć stowarzyszenie, należy:

• zwołać zebranie założycielskie – na którym co najmniej 7 osób podejmuje uchwałę o założeniu stowarzyszenia,
• przyjąć statut stowarzyszenia – dokument, który określa cele, sposoby działania, zasady członkostwa i funkcjonowania władz stowarzyszenia,
• wybrać komitet założycielski – który podpisze wniosek o rejestrację,
• złożyć wniosek o rejestrację do KRS.

Statut stowarzyszenia musi zawierać wszystkie elementy wymagane ustawą Prawa o stowarzyszeniach. Jest to między innymi nazwa, cel działania, sposób nabywania i utraty członkostwa, organy stowarzyszenia, zasady reprezentowania stowarzyszenia, siedziba stowarzyszenia oraz zasady dokonywania zmian statutu i ustanawiania składek członkowskich.

Jak zarejestrować stowarzyszenie z działalnością gospodarczą?

Jeśli stowarzyszenie planuje prowadzenie działalności gospodarczej, musi to zostać uwzględnione w statucie. Działalność gospodarcza może być prowadzona wyłącznie jako działalność dodatkowa. Nie może być głównym celem działania stowarzyszenia.

Aby zarejestrować stowarzyszenie z działalnością gospodarczą, w statucie należy określić, że stowarzyszenie będzie ją prowadziło oraz wskazać jej zakres. Po zarejestrowaniu stowarzyszenia w KRS należy zgłosić je również do rejestru przedsiębiorców. Konieczne jest także dokonanie zgłoszenia stowarzyszenia do urzędu skarbowego oraz uzyskanie numeru REGON i NIP.

Jakie dokumenty trzeba załączyć, aby dokonać rejestracji stowarzyszenia w KRS?

Do wniosku o rejestrację stowarzyszenia w KRS należy załączyć:

• protokół z zebrania założycielskiego,
• listę członków założycieli z podaniem ich danych osobowych i adresów zamieszkania,
• uchwałę o powołaniu stowarzyszenia,
• statut stowarzyszenia podpisany przez członków komitetu założycielskiego,
• uchwałę o wyborze komitetu założycielskiego,
• formularze KRS (między innymi KRS-W20, KRS-WK, KRS-WH w przypadku działalności gospodarczej),
• oświadczenia członków zarządu o wyborze zarządu i o zgodzie na pełnienie funkcji,
• pisemnie potwierdzoną informację o spełnieniu warunków ustawy.

Wszystkie dokumenty należy złożyć elektronicznie przez Portal Rejestrów Sądowych lub osobiście w sądzie rejestrowym.

Ile kosztuje rejestracja stowarzyszenia w KRS?

Opłata sądowa za wpis stowarzyszenia do KRS wynosi 250 zł. Dodatkowe 100 zł kosztuje ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W przypadku składania dokumentów przez Portal Rejestrów Sądowych opłat dokonuje się elektronicznie.

Natomiast co ciekawe, niektóre stowarzyszenia, jak te mające status organizacji pożytku publicznego lub działające w sferze działalności społecznej, mogą być zwolnione z części opłat.

Kto podpisuje wniosek o rejestrację stowarzyszenia?

Wniosek o rejestrację stowarzyszenia podpisują członkowie komitetu założycielskiego. W praktyce są to osoby wybrane na zebraniu założycielskim, które reprezentują stowarzyszenie przed sądem rejestrowym. Za rejestrację stowarzyszenia odpowiada zarząd stowarzyszenia, który składa wymagane dokumenty oraz pilnuje zgodności z prawem.

Komitet założycielski składa podpisany formularz wniosku oraz wymagane załączniki. Wniosek musi być podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym, jeśli składa się go poprzez Portal Rejestrów Sądowych.

Jak założyć stowarzyszenie przez Portal Rejestrów Sądowych

Rejestracja stowarzyszenia przez Portal Rejestrów Sądowych przebiega całkowicie elektronicznie. Należy założyć konto na portalu i przygotować wszystkie wymagane dokumenty w formie elektronicznej.

W tym celu:

• załóż konto na Portal Rejestrów Sądowych,
• wypełnij formularze KRS online,
• załącz skany podpisanych dokumentów: statut, uchwały, protokoły,
• podpisz wniosek kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym,
• opłać wniosek online i wyślij.

Po pozytywnej weryfikacji dokumentów sąd dokonuje wpisu do KRS, a stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną. Sprawdź również, jak prawidłowo przygotować sprawozdanie finansowe.

Czy stowarzyszenie musi być zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym?

Tak, aby stowarzyszenie rejestrowe mogło działać zgodnie z prawem i posiadać osobowość prawną, musi być zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym. Tylko wtedy może zaciągać zobowiązania majątkowe, nabywać prawa i prowadzić działalność gospodarczą.

Wpis do KRS jest również wymagany przy ubieganiu się o status organizacji pożytku publicznego, prowadzeniu działalności odpłatnej lub uzyskiwaniu środków finansowych z grantów czy dotacji publicznych. W razie potrzeby można również zmieniać dane poprzez składanie wniosków aktualizacyjnych.  Należy oczywiście wiedzieć, na czym polega odpłatna działalność pożytku publicznego.

Co należy zrobić po zarejestrowaniu stowarzyszenia w KRS?

Po otrzymaniu wpisu do KRS, stowarzyszenie zarejestrowane powinno:

• uzyskać numer REGON w GUS,
• zgłosić się do urzędu skarbowego w celu nadania numeru NIP,
• założyć rachunek bankowy,
• zgłosić beneficjenta rzeczywistego w CRBR,
• przygotować dokumentację księgową – na przykład politykę rachunkowości.

Jeśli stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą, należy dodatkowo zarejestrować je w rejestrze przedsiębiorców. W przypadku zatrudniania pracowników – zgłosić do ZUS jako płatnika składek.

Warto również zadbać o bieżące prowadzenie dokumentacji. Wymagane są protokoły z zebrań, sprawozdania finansowe, uchwały zarządu, protokoły członków komisji rewizyjnej, skład komisji rewizyjnej, obowiązki członków, przyczyny utraty członkostwa oraz rejestry członków. To pozwoli zachować przejrzystość działania i ułatwi ewentualne kontrole. Jeśli interesują Cię kwestie zarobkowe, sprawdź nasz wpis, w którym wyjaśniamy, czy stowarzyszenie może zarabiać.

Rejestracja stowarzyszenia to proces wieloetapowy, który wymaga precyzji i zgodności z przepisami. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu, w tym kompletnej dokumentacji i przemyślanemu statutowi, można skutecznie zarejestrować stowarzyszenie i rozpocząć jego formalne funkcjonowanie.